Η ιστορία των υπηρεσιών ταξί στην Πράγα

Οι υπηρεσίες ταξί στην Πράγα υπόκεινται σε εθνικό νόμο που αφορά την οδική μεταφορά. Στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και σε τουριστικούς οδηγούς, κάποιοι οδηγοί ταξί έχουν γίνει διαβόητοι για την αδυναμία τους να συμμορφωθούν με τις προκαθορισμένες μέγιστες τιμές και τις παραβάσεις του νόμου, και αυτό έχει γίνει ένα από τα πιο γνωστά θέματα που αφορούν την κοινοτική πολιτική για πολλά χρόνια. Η Πράγα έχει προτείνει τροποποιήσεις στους νόμους για να βοηθήσει να λυθεί η κατάσταση.

Οι υπηρεσίες ταξί στην Πράγα αυτή την στιγμή παρέχονται μόνο από ιδιώτες.

Από την 1η Ιανουαρίου 1962, η εταιρεία που κατέχει το μονοπώλιο των ταξί στην πόλη, έχει ενσωματωθεί στις Μεταφορικές Εταιρείες της Πράγας, μαζί με την υπηρεσία ενοικίασης αυτοκινήτων. Την 1η Ιανουαρίου 1989, η Εταιρεία Ταξί Praha ιδρύθηκε από το ιδρυτικό διάταγμα της Εθνικής Επιτροπής της Πόλης της Πράγας, με έδρα το γραφείο της στην Οδό Trojická, αλλά ακολουθώντας μια αλλαγή στις συνθήκες, η εταιρεία σύντομα ρευστοποιήθηκε μετά την απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της Πράγας Νο. 6/11 στις 30 Μαΐου 1991, την 1η Ιουνίου 1991. Έπειτα, αυτός ο τομέας φιλελευθεροποιήθηκε και αφέθηκε εντελώς στον ιδιωτικό τομέα. Ο Αντιδήμαρχος  Petr Hulinský και η Petra Buzková (τότε υποψήφια για Δήμαρχος της Πράγας) στις αρχές του 2006 είχαν την πρόθεση να δημιουργήσουν μία νέα υπηρεσία ταξί στην πόλη που θα ανταγωνιζόταν τις ιδιωτικές υπηρεσίες, και η πρόταση είχε την υποστήριξη του ανεξάρτητου βουλευτή Michael Hvízdal, πρώην μέλος του ODS, και του Freedom Union, αλλά δεν υπήρξε ευρύτερη υποστήριξη.

Οι υπηρεσίες ταξί ανήκουν στα στοιχεία που αποτελούν την δημόσια μεταφορά στην πρωτεύουσα της Πράγας, τα οποία δεν επιδοτούνται από το δημόσιο. Οι βασικές συνθήκες για την λειτουργία της υπηρεσίας των ταξί, καθορίζονται από το Θέσπισμα Οδικών Μεταφορών. Η Πόλη της Πράγας καθορίζει τις μέγιστες τιμές, οι οποίες επιτρέπουν στις υπηρεσίες ταξί να περιλαμβάνονται στις υπηρεσίες με ρυθμιζόμενες τιμές σύμφωνα με τις αποφάσεις του Υπουργείου Οικονομικών, που δημοσιεύονται από το Θέσπισμα Τιμολόγησης. Ωστόσο, το δικαίωμα να ρυθμιστούν οι υπηρεσίες ταξί στην Πράγα τέθηκε επιτυχώς υπό αμφισβήτηση δικαστικά τουλάχιστον μία φορά.

Η κατάσταση με τις υπηρεσίες ταξί στην Πράγα έχει αποτελέσει ένα συνεχώς αμφιλεγόμενο ζήτημα στην δημοτική πολιτική της Πράγας από την δεκαετία του ’90. Τόσο τα μέσα μαζικής ενημέρωσης όσο και οι ξένοι τουρίστες επισημαίνουν την υπερκοστολόγηση των κομίστρων, την έλλειψη συμμόρφωσης με τις νομικές συνθήκες, και διάφορες απάτες.

Οι περισσότεροι σταθμοί ταξί (αυτοί που βρίσκονται σε τοπικούς δρόμους) διευθύνονται από την Διοίκηση Τεχνικής Επικοινωνίας. Το 2002, οργάνωσε μία «κλήρωση», που είχε σκοπό να επιλέξει υποψήφιους για διευθυντές και την αποκλειστική χρήση των πιο κερδοφόρων σταθμών ταξί,  με τον διαχειριστή του σταθμού ταξί να βρίσκεται υπεύθυνος για τις παραβάσεις που πραγματοποιούνται από τους οδηγούς του. Το 2006, η πόλη εξέδωσε ένα διάταγμα σχετικά με τους κανόνες λειτουργίας των σταθμών ταξί, το οποίο όριζε ορισμένους επιπρόσθετους όρους (εξοπλισμός, κατηγορία, και χρώμα οχήματος) ως όρος για να χρησιμοποιηθούν σταθμοί ταξί. Οι οδηγοί που πληρούν αυτά τα κριτήρια αποκτούν άλλα οφέλη από την πόλη (όπως η χρήση συγκεκριμένων λωρίδων). Έως το 2006, η πόλη λειτουργούσε στα όρια του νόμου, βάζοντας διάφορα μη- δημόσια παραρτήματα στα συμβόλαια ανάμεσα στην πόλη και τους διαχειριστές των σταθμών ταξί ως κανονισμούς λειτουργίας για τους σταθμούς ταξί, και ρυθμίζοντας τα ζητήματα που στην πραγματικότητα υπερέβαιναν τους κανονισμούς κυκλοφορίας στους σταθμούς ταξί με τα διατάγματα των κανονισμών λειτουργίας.

Μεταξύ άλλων, οι αρχές της πόλης κατηγορήθηκαν για λανθασμένες και συχνά παράνομες διαδικασίες από την Cech Taxi Prague, οι δραστηριότητες της οποίας περιλάμβαναν αυτοαπασχολούμενους οδηγούς ταξί που οδηγούσαν τα δικά τους αυτοκίνητα, και επίσης από τον Jiří Kvasničkaμ τον ιδιοκτήτη της AAA Radiotaxi Ltd, που αποτελεί το πιο σημαντικό κέντρο αποστολής (οργανωτής) ταξί στην Πράγα.

Ένα άλλο πρόβλημα είναι πως μερικές υπηρεσίες διαφημίζονται ως ταξί σε διαφημιστικά, αλλά νομικά αναφέρονται ως υπηρεσίες περιστασιακών επιβατών, οι οποίες δεν υπόκεινται στο δίπλωμα και στους περιορισμούς κοστολόγησης που εφαρμόζονται στις υπηρεσίες ταξί. Σε μία τέτοια περίπτωση, οι παραγγελίες και οι πληρωμές πρέπει, σύμφωνα με τον νόμο, να πραγματοποιούνται έξω από το όχημα. Ωστόσο, οι ανταγωνιστικές υπηρεσίες ταξί υποψιάζονται ότι σε πολλές περιπτώσεις αυτή η διαφορά από τα ταξί δεν τηρείται, και είναι μόνο μία αποφυγή των όρων λειτουργίας μιας υπηρεσίας ταξί.

Τον Φεβρουάριο του 2009, η κρατημένη λωρίδα στην V Holešovičkách ήταν η πρώτη στην Πράγα που δοκιμάστηκε για ταξί. Στην συνέχεια, εμφανίστηκε μία για ένα μέρος της οδού Strakonická. Από τον Μάιο του 2009, η χρήση έχει επεκταθεί στα δημόσια λεωφορεία, ποδήλατα και ταξί στις οδούς Českobrodská, Duškova, Horňátecká, Vrchlického, Vysočanská, και Zálesí. Στις οδούς Kuklova και Ke Krči η χρήση αφορά μόνο υπηρεσίες ταξί. Η οριζόντια σήμανση σε αυτές τις λωρίδες θα τροποποιούταν κατά το καλοκαίρι του 2009. Το αστικό διάταγμα περιορίζει την χρήση των συγκεκριμένων λωρίδων μόνο σε οδηγούς ταξί των οποίων τα οχήματα συμμορφώνονται σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του αστικού διατάγματος.

Μία αντιπαράθεση έλαβε μέρος κοντά στην Πλατεία της Παλιάς Πόλης, νικήτρια της οποίας ήταν η SEDOP.

Αυτός ο σταθμός ταξί χρησιμοποιείται από οδηγούς που διαφήμιζαν κόμιστρο αρκετά ψηλότερο από ότι επιτρέπουν οι κανόνες της πόλης σχετικά με την μέγιστη τιμή, συνήθως CZK 99 ανά χλμ. (σε σύγκριση με την μέγιστη τιμή της πόλης στα CZK 28 ανά χλμ.), και οι δικηγόροι τους, Klára Slámová και Ilja Kubíček, υποστήριξαν πως αυτή η ρύθμιση της τιμής δεν ανταποκρίνεται στο απαιτούμενο κόστος και είναι αδικαιολόγητη, καθώς δεν είχε δικαίωμα να δεσμεύσει την λειτουργία των σταθμών ταξί σε δημόσιους δρόμους και να αποφασίσει το χρώμα των οχημάτων που τους χρησιμοποιούν. Η πόλη έδωσε στην SEDOP προειδοποίηση ενοικίασης τρεις φορές (για πρώτη φορά το 2005), αλλά η εταιρεία έχει αμφισβητήσει την εγκυρότητα της επανειλημμένα. Από το καλοκαίρι του 2006, οι αστυνομικοί της πόλης μοιράζουν φυλλάδια με το ακόλουθο κείμενο σε πιθανούς πελάτες: «Οι τιμές που αναγράφονται στο κοστολόγιο αυτού του οχήματος δεν ακολουθούν τις ρυθμίσεις κοστολόγησης της πόλης της Πράγας, και η κοστολόγηση της παραβιάζει την αυτή την ρύθμιση κοστολόγησης». Τον Απρίλιο του 2007, το Πρωτοδικείο 1 της Πράγας επέβαλλε ένα πρόστιμο των CZK 100,000 στο Δημαρχείο της Πράγας για την αδυναμία του να συμμορφωθεί με την προκαταρκτική απόφαση του δικαστηρίου και αντιθέτως απέτρεψε τους οδηγούς του ενοικιαστή από την χρήση του χώρου. Τον Ιούλιο του 2009, το Πολιτικό Δικαστήριο ενέκρινε την εγκυρότητα της δεύτερης ειδοποίησης και ο δήμος έκλεισε τον σταθμό ταξί στην Πλατεία της Παλιάς Πόλης, μετατρέποντας τον σε χώρο στάθμευσης για άτομα με ειδικές ανάγκες. Ωστόσο, ένας εκπρόσωπος των Ταξί Πράγας, μίας ένωσης, επιχειρηματολόγησε πως δεν υπήρξε διαμάχη για την εγκυρότητα της τρίτης δήλωσης, η οποία εξέδωσε ένα προκαταρκτικό διάταγμα που εμπόδιζε τον δήμο από το να αποτρέπει οδηγούς ταξί από το να χρησιμοποιούν τον χώρο. Δικαστικές και διοικητικές διαμάχες σχετικά με μερικά από τα πρόστιμα που έχουν επιβληθεί από τον δήμο στους οδηγούς, λαμβάνουν ακόμα μέρος.

Από το 2002 έως τις 31 Αυγούστου 2009, ο δήμος επέβαλε 1468 πρόστιμα σε παρόχους υπηρεσιών ταξί, φτάνοντας σε σύνολο τα 141.8 εκατομμύρια CZK. Περίπου 100 οδηγοί ταξί από 5500 σε σύνολο κατηγορήθηκαν για αδικήματα. Λιγότερα από τα μισά από το σύνολο των προστίμων που επιβλήθηκαν, εφαρμόστηκαν εκτελεστικά και περίπου το ένα τρίτο (CZK 46.4 εκατομμύρια) δεν είχαν πληρωθεί έως τον Οκτώβριο του 2009. Σύμφωνα με το τηλεοπτικό κανάλι ČT24, τον περισσότερο καιρό, οι μέγιστες τιμές που προβλέπονταν από το διάταγμα της πόλης και την «μίσθωση των αδειών» υπερβαίνονταν και συνεπώς τιμωρούνταν.

Η Πόλη της Πράγας έχει επανειλημμένα ξεκινήσει αλλαγές στο Διάταγμα Οδικών Μεταφορών και σε άλλους  νόμους που θα οδηγήσουν στην λύση των προβλημάτων που αφορούν τις υπηρεσίες ταξί. Το 2005, η Πόλη της Πράγας πρότεινε μία τροποποίηση που τελικά εγκρίθηκε διατυπωμένη σε μία περίπλοκη Τροποποίηση που έγινε από ένα Μέλος της Βουλής των Αντιπροσώπων, τον κύριο Hovorka. Αυτή η τροποποίηση κατάργησε τον εδαφικό περιορισμό της εγκυρότητας των διπλωμάτων των οδηγών ταξί, εισήγαγε πιθανότητες για την κράτηση και αφαίρεση του διπλώματος, και επαναπροσδιόρισε την αξιοπιστία του οδηγού ταξί. Η παρακάτω τροποποίηση στο Διάταγμα Κοστολόγησης αύξησε σημαντικά το ανώτατο όριο των πιθανών προστίμων. Από την 1η Ιουνίου 208, η Πόλη της Πράγας παρουσίασε την προτεινόμενη τροποποίηση στο Διάταγμα Κοστολόγησης, που είχε σκοπό να αποτρέψει τους οδηγούς ταξί από το να παρεμποδίζουν την αποδοχή εγγράφων από διοικητικές διαδικασίες μέσω της επέκτασης της περιόδου περιορισμού. Στις 22 Οκτωβρίου 2009, το Γραφείο του Εισαγγελέα της Πράγας ενέκρινε μία πρόταση για μία σημαντική τροποποίηση στο Διάταγμα Οδικών Μεταφορών, που η πόλη θα υποβάλει στο Κοινοβούλιο της Τσεχίας τον Νοέμβριο. Η τροποποίηση θα αλλάξει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο οι οδηγοί και οι οδηγοί ταξί θα καταχωρούνται, και θα προσαρμόσει τις προϋποθέσεις για την εξουσιοδότηση ταξί, θα αλλάξει τον ορισμό των υπηρεσιών ταξί, θα θέσει επιπρόσθετους περιορισμούς και υποχρεώσεις για την παροχή περιστασιακής μεταφοράς επιβατών, θα παρουσιάσει νέες κυρώσεις, για παράδειγμα, την κατάσχεση ενός οχήματος για το όφελος του δήμου, ανεξάρτητα του ποιος είναι ο ιδιοκτήτης, κτλ.

Στις 31 Δεκεμβρίου 1999, 2934 οχήματα με δίπλωμα στην Τσεχία ήταν καταχωρημένα ως «ταξί» και 6 ως «προσωπικό μηχανικό μέσο μεταφοράς – μη-κανονικό». Από την 1η Απριλίου 2004, 2845 διπλώματα ταξί και 495 για αυτοαποκαλούμενα «μεταφορικά μέσα με μίσθωση» ήταν καταχωρημένα. Στις 31 Δεκεμβρίου 2005, 5288 φορολογικές άδειες και 2252 για «μεταφορά με μίσθωση» καταγράφηκαν. Υπάρχουν μόνο 3436 ενεργοί φορολογικοί έλεγχοι, από τους οποίους οι 3145 αφορούν φυσικά πρόσωπα και οι 48 νομικά πρόσωπα. Από τις 28 Φεβρουαρίου 2006, 14 διευθυντές με περισσότερους από 25 υπαλλήλους και 3650 διευθυντές με καθόλου ή λιγότερους από 25 υπαλλήλους είναι καταχωρημένοι.

Από τις 8 Ιουνίου 2006, 5561 ταξί είναι καταχωρημένα στην Πράγα. Σύμφωνα με μία απροσδιόριστη μελέτη από το Υπουργείο Μεταφορών του Quebec, υπάρχει μία βέλτιστη σταθερά των 2.1 οχημάτων ανά 1000 κατοίκους. Στην Πράγα, αυτός ο συντελεστής θα πρέπει να είναι περίπου 2440 ταξί.

Το 2009. σύμφωνα με τον Αντιδήμαρχο Rudolf Blažek, 4781 ταξί και 3700 οδηγοί ταξί ήταν καταχωρημένοι στην Πράγα.

Από το 2010, ο αριθμός των καταχωρημένων οχημάτων έχει αυξηθεί σταθερά. Το 2013, ο δήμος ισχυρίστηκε πως υπήρχαν περισσότεροι από επτά χιλιάδες οδηγοί στην μητρόπολη. Εκείνη την περίοδο, το Δημαρχείο της Πράγας δήλωσε πως υπήρχαν τουλάχιστον διπλάσιοι οδηγοί από όσους είναι απαραίτητοι. Σύμφωνα με το Δημοτικό Συμβούλιο, αυτή η διπλάσια προσφορά σε σχέση με την ζήτηση οδηγεί σε  ανέντιμες τακτικές και αποτελεί τον λόγο που κάποιοι άδικοι οδηγοί ταξί υπερχρεώνουν για τις υπηρεσίες τους.

Το 2014, το Uber εισήλθε στην αγορά ως ένας μεσάζοντας για να εξασφαλίσει την επονομαζόμενη μεταφορά με μίσθωση, όχι ως υπηρεσία ταξί. Σύμφωνα με τις αρχές της εταιρείας Uber, τα οχήματα της είναι υποχρεωμένα να οδηγούν με έναν ορατό προορισμό ταξί και με ένα επίσημα εγκεκριμένο ταξίμετρο, όπως όλα τα οχήματα ταξί. Μαζί με την Uber, άλλες εταιρείες με εφαρμογές σε κινητά όπως το Liftago, το Taxify, και το Hopin εισήλθαν στην αγορά.

Το 2017 αναφέρθηκε πως υπάρχουν 5000 ταξί στην Πράγα, αλλά το Δημαρχείο της Πράγας δεν έχει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον αριθμό των διπλωμάτων. Όσον αφορά την Uber, υπάρχουν 2000 οδηγοί, το ανταγωνιστικό Liftago έχει 1100 οδηγούς στην Πράγα, και το Taxify δεν δημοσίευσε τον αριθμό των οδηγών του. Η Prague Airport Transfers αποτελεί τον κύριο μεταφορέα από το Αεροδρόμιο της Πράγας με περισσότερους από 200 οδηγούς. Ωστόσο, ο αριθμός των οδηγών δεν μπορεί να υπολογιστεί εύκολα, καθώς κάποιοι οδηγοί οδηγούν για περισσότερα κέντρα και εφαρμογές ως μεσάζοντες.